Przed nami długi majowy weekend. Przy trzech dniach urlopowych, można będzie skorzystać aż z dziewięciodniowego wypoczynku. Kto jednak z nas relaksując się w towarzystwie rodziny czy znajomych, zastanawia się dlaczego w kalendarzu 1 i 3 maja zaznaczone są na czerwono?
110 lat temu tysiące pracowników wyszło na ulice Chicago. Domagali się godziwych warunków pracy i płacy. Byli wśród nich miejscowi emigranci z Polski. Pracowali w tamtejszych rzeźniach, tartakach, stalowniach. Protest ten został przemocą stłumiony. Stał się jednak symbolem pokojowej walki o prawa człowieka, których elementem są uprawnienia pracownicze. Od tamtego momentu 1 Maja został stopniowo przyjęty przez ruch robotniczy, w tym też związkowy, jako dzień przypominania o swoich bolączkach. Rodzący się wówczas ruch związkowy bez względu na różnicę nurtów ideowych przyjął ten dzień za swoje święto.
Międzynarodowe Święto Pracy, obchodzone 1 maja, budzi u nas mieszane uczucia. Skojarzenia z komunistyczną przeszłością są w jego przypadku oczywiste. Lecz święto to, choć przez komunistów zawłaszczone, nie jest wyłącznie ich świętem. 1 maja jest w pierwszym rządzie świętem robotniczym i pracowniczym. Jego geneza jest ściśle związana z walką o najbardziej uniwersalny postulat międzynarodowego ruchu robotniczego: wprowadzenie ośmiogodzinnego dnia pracy.
Święto było i jest nadal obchodzone również w całej Europie. W Ameryce Północnej (USA i Kanada) święto pracy - Labour Day obchodzone jest corocznie w pierwszy poniedziałek września.
Dziś najchętniej hołdujemy temu świętu odpoczywając – na łonie natury, bądź przed telewizorem w domu. Mało kto kojarzy to święto z walczącymi robotnikami – dość, że w kalendarzu zaznaczono 1 maja świąteczną barwą i należy się wolne.
***
Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją. Inne stanowiska uznają konstytucję korsykańską z 1755 r. za pierwszą na świecie, a tym samym amerykańską za drugą i polsko-litewską za trzecią.
Konstytucja została uchwalona by zlikwidować obecne od dawna wady systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jej złotej wolności. Wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc najgorsze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja zniosła zgubne instytucje, takie jak liberum veto, które przed jej przyjęciem pozostawiało sejm na łasce każdego posła, który, jeśli zechciał - z własnej inicjatywy, lub przekupiony przez zagraniczne siły - mógł unieważnić wszystkie podjęte przez sejm uchwały.
Wstępny projekt nowej konstytucji został przygotowany przez króla Stanisław August z udziałem między innymi Stanisława Małachowskiego, Ignacego Potockiego, Hugo Kołłątaja, Stanisława Staszica oraz osobistego sekretarza króla Scipione Piattoliego.
Zwolennicy Konstytucji, w obawie przed groźbą użycia siły przez Stronnictwo Moskiewskie, przyspieszyli termin obrad nad dokumentem o dwa dni (planowanym terminem był 5 maja 1791) korzystając z faktu, że główni oponenci nie powrócili jeszcze z wielkanocnej przerwy świątecznej. Obrady i przyjęcie Konstytucji odbyło się w warunkach zamachu stanu. Wielu posłów przybyło wcześniej w tajemnicy, a miejsce obrad (Zamek Królewski w Warszawie) był strzeżony przez Gwardię Królewską. Konstytucja została przyjęta tego samego dnia przytłaczającą większością głosów, co zostało owacyjnie przyjęte przez tłum zgromadzony przed zamkiem.
Konstytucja 3 Maja ujęta była w 11 artykułów. Wprowadzała prawo powszechnej niepodległości (dla szlachty i mieszczaństwa) oraz trójpodział władzy na ustawodawczą (dwuizbowy parlament), wykonawczą (król) i sądowniczą. Był to pierwszy krok w kierunku zniesienia poddaństwa chłopów i nadania praw wyborczych tej największej, a zarazem najbardziej wyzyskiwanej klasie społecznej.
Nowe prawa obowiązywały tylko przez rok, zanim zostały obalone przez armię rosyjską wraz z konfederacją targowicką w wyniku przegranej wojny polsko-rosyjskiej 1792.
Obchody tego święta były zakazane podczas rozbiorów, i przywrócone w II Rzeczypospolitej w kwietniu 1919 roku. W styczniu 1951 r. święto to zostało oficjalnie zdelegalizowane przez władze komunistyczne. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 r. Święto Konstytucji 3 Maja należy do uroczyście obchodzonych polskich świąt.
MIEJSKIE IMPREZY
· 27 kwietnia – godz. 16.00 - koncert uczniów Społecznego Ogniska Muzycznego z okazji 216 rocznicy Konstytucji 3 Maja - Miejska Biblioteka Publiczna
· 28 kwietnia – godz. 10.00 – VIII Regionalny Przegląd Zespołów Tanecznych „Stonoga" – Miejski Dom Kultury
· 28 kwietnia godz. 19.00 – koncert Hip-Hop – Miejski Dom Kultury, wstęp 5 zł
· 1 maja – godz. 10.00 Otwarty Turniej Piątek Piłkarskich (eliminacje) o Puchar Burmistrza Miasta Chojnowa – boisko Gimnazjum nr 2
· 3 maja – godz. 16.00 – festyn majowy- Park Piastowski (boisko przy ul. Kilińskiego
· 4 maja – godz. 18.00 Otwarty Turniej Piątek Piłkarskich (finał) o Puchar Burmistrza Miasta Chojnowa – boisko Gimnazjum nr 2
· 5 maja – godz.16.30 - lotna premia Szlaków Grodem Piastowskich - Rynek
· 6 maja – godz. 10.00 – Otwarty Turniej Szachowy o Mistrzostwo Miasta Chojnowa na 2007 rok – Miejski Dom Kultury
Redakcja
